1. Daire 2003/142 E. , 2003/140 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2003/142
Karar No : 2003/140
Milli Savunma Bakanlığı ile … İnş.Ltd.Şti. arasında akdedilen, … Ordu Komutanlığı .. Kısım 1 Adet Bakım Hangarı İnşaatı İşine Ait Sözleşmenin Tasfiye Sözleşmesi çerçevesinde sulhen tasfiyesi hususunda 4353 sayılı Yasanın 31 inci maddesi uyarınca uygun görüş bildirilmesi istemini içeren Milli Savunma Bakanlığının 3.10.2003 günlü ve Müt-02-1187-AR-K-(182)-18350 sayılı yazısında aynen:
“İLGİ: (a) Danıştay 1 nci Dairesinin 17.06.2002 gün ve 2002/86 sayılı kararı.
(b) Danıştay İdari İşler Kurulunun 28.11.2002 gün ve E:2002/53, K:2002/97
sayılı kararı,
(c) Ankara 34 ncü Noterliğinin 7 Ocak 2002 gün ve 00667 sayıyla düzenlenmiş sözleşmesi
(d) MSB.lığının 11 Haziran 2003 gün ve MTİY: 6101-2750-03/İnş.Eml.ve
NATO Enf.D.İnş.Grp Yönt.Kont.Ş.Ka.Böl.sayılı Tasfiye Sözleşmesi Onayı,
(e) MSB.lığı ile Orhan ŞENGEL İnş.Tic.Ltd.Şti. arasında imzalanan Tasfiye
Sözleşmesi.
1. Milli Savunma Bakanlığı ile … İnş.Ltd.Şti. arasında … Ordu Komutanlığı … Kısım 1 Adet Bakım Hangarı İnşaatının yapımına ilişkin olarak ….TL.sı ihale bedeliyle aktedilen Sözleşme ile …’da yaptırılması öngörülen bakım hangarının, aynı müteahhide …’da yaptırılması amacıyla ek sözleşme yapılması konusunda 4353 sayılı Yasanın 31 inci maddesi uyarınca uygun görüş istenmiş; ilgi (a) ile, “Şantiye kurulması, lüzumlu makine ve teçhizatın nakli, demir, çimento ve kereste gibi mühim ihrazat malzemesinin temini, inşaatın yapılacağı zeminin yapısı gibi maliyete etki eden unsurların tahmini bedelin tespitinde önemli bir yere sahip olduğu, ihale yapıldıktan ve sözleşme imzalandıktan sonra işin yapılma yerinin değiştirilmesi durumunda ihalenin tahmini bedeline etki eden sözkonu unsurların maliyetlerinin tamamen değişeceği anlaşıldığından, ihalenin yapılması ve sözleşmeye bağlanmasından sonra işin yapılma yerinin değiştirilmesinin ihalede açıklık ve rekabet ilkesine aykırılık oluşturduğu” gerekçesiyle istem uygun bulunmayarak reddedilmiştir.
2. Karara bakanlığımızca itiraz edilmesi üzerine, Danıştay İdari İşler Kurulunca ilgi (b) karar ile ilgi (a) kararın aynı gerekçelerle onanmasına karar verilmiştir.
3. Kara Havacılık Birliklerinin geleceğe yönelik planlamalarındaki değişiklik nedeniyle …’da yapılması planlanan 1 Adet Bakım Hangarı İnşaatı işine ilişkin sözleşmenin tasfiyesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.
4. Sözleşmenin ilgi (e) Tasfiye Sözleşmesi çerçevesinde sulh yolu ile tasfiyesi hususunda 4353 sayılı Kanunun 31 inci maddesi uyarınca uygun mütalaalarının bildirilmesini arz ederim.” denilmektedir.
Dairemizce yapılan çağrı üzerine gelen MSB Baş Hukuk Müşavirliği ve Dava Daireleri Başkanlığından Av. … ile MSB. İnş. Eml.ve NATO Enf. D.Bşk.’lığından inşaat mühendisi …’in sözlü açıklamaları dinlendikten sonra konu incelenerek,
Gereği Görüşülüp Düşünüldü:
4353 sayılı Kanunun 31 inci maddesinde, “Bir mukavele mevcut olsun olmasın umumi muvazene dahilindeki Devlet daireleriyle diğer daire, müessese ve teşekküller veya hakiki ve hükmi şahıslar arasında çıkan ve henüz kaza mercilerine, hakeme veya icraya intikal etmemiş bulunan hukuki ihtilafların sulh yoluyla hallinde menfaat görüldüğü takdirde Başhukuk müşavirinin mütalaasına istinaden 50.000.000 liraya kadar bir hakkın tanınması veya menfaatin terkini tazammun eden anlaşmalar veya mukavele tadilleri yapmaya vekaletler salahiyetlidir.
Bu miktarı geçen anlaşmalarla mukavele tadilleri Devlet Şurasının mütalaasına istinaden Maliye Vekaletince alınacak kararname ile yapılır.
Başhukuk müşavirliğinin veya Devlet Şurasının mütalaalarına muhalif olarak anlaşmalar veya mukavele tadilleri yapılabilmesi İcra Vekilleri Heyetinden karar alınmasına bağlıdır.
Bir mukavelenin tatbikından karşılıklı olarak vazgeçmek ve akdi feshetmek anlaşma hükmündedir.
Bu gibi hallerde tatbikatından vazgeçilen mukavele teminatının miktarına göre mütalaası alınacak merci tayin ve bu madde hükümleri dairesinde haraket olunur.
Mukavelelerde yazılı sebeplerle müddetlerin uzatılması ve mukavelede tasrih olunan mücbir sebeplerin takdiri akid vekalet ve dairelere aittir. Mukavele dışında kalan mücbir sebeplerle mukavelelerde yapılacak tadillere veya müddetlerin uzatılmasına veya mukavelelerin karşılıklı olarak tasfiyesine mütaallik hususlarda 1,2 ve 3 üncü fıkralar hükümleri tatbik olunur. ” hükmüne yer verilmiştir. Maddedeki parasal sınır 2003 yılı Bütçe Kanunu ile 300.000.000.000 lira olarak belirlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, Milli Savunma Bakanlığı ile … İnş.Ltd.Şti. arasında akdedilen ve teminat miktarı … lira olan Sözleşme ile … Ordu Komutanlığı … Kısım 1 Adet Bakım Hangarı İnşaatının … İlinde yapımının öngörüldüğü ancak, kara havacılık birliklerinin geleceğe yönelik planlamalarında meydana gelen değişiklik nedeniyle söz konusu inşaatın aynı müteahhide … İlinde yaptırılması amacıyla sözleşme değişikliği yapılmak istenildiği, Dairemizin 17.6.2002 günlü ve E:2002/77, K:2002/86 sayılı kararıyla sözleşme değişikliğinin uygun bulunmaması üzerine inşaatın yapımından vazgeçildiği, bu vazgeçme nedeniyle Sözleşmenin taraflar arasında imzalanan Tasfiye Sözleşmesi çerçevesinde sulh yoluyla tasfiyesi için 4353 sayılı Yasanın 31 inci maddesi uyarınca uygun görüş istenildiği, tasfiye nedeniyle müteahhide ödenmesi öngörülen … liranın Sözleşmenin imzalanması aşamasında gerekli noter onayı ile geçici ve kesin teminatlar için yapılan masrafların karşılığı olduğu, sözleşme konusu inşaatla ilgili olarak herhangi bir işin yapılmadığı, henüz yapımına başlanmamış bir işin tasfiyesinden söz edilemeyeceğinden, Tasfiye Sözleşmesinin yukarıya aynen alınan Yasa maddesinin dördüncü fıkrasında sözü edilen sözleşmenin uygulanmasından karşılıklı olarak vazgeçmek ve akdi feshetmek gibi bir anlaşma hükmünde olduğu ve aynı maddenin beşinci fıkrası gereğince de mütalaası alınacak merciin, Sözleşmenin teminat miktarına göre tespit edilmesinin gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, uygulanmasından karşılıklı olarak vazgeçilmesi yani tasfiyesi öngörülen Sözleşmenin teminat miktarının, Danıştaydan görüş alınabilmesi için 2003 yılı Bütçe Kanunu ile belirlenen 300.000.000.000 liranın altında kaldığı anlaşıldığından başvuruyla ilgili olarak görüş verilmesine olanak bulunmadığına 21.10.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.