1. Daire 2003/109 E. , 2003/124 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2003/109
Karar No : 2003/124
… Derneği ile aralarında çıkan uyuşmazlığın 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu maddesi hükmüne göre çözümlenmesi isteğine ilişkin … Belediye Başkanlığının tarihsiz dilekçesinde aynen:
” 1- İlimiz imar planında su deposu alanına tekabül eden mülkiyeti … Derneğine ait Tapunun … mahallesi Ada …, Parsel … numarasında 1883 m2 ve aynı mevki Ada …, Parsel … numarasında kayıtlı 266 m2 taşınmazların kamulaştırma kanununun 30. maddesine göre emlak değerlerinin üzerinden belediyemize devri için yazılan 25.4.2003 tarihli 257/2003 sayılı tapu emlak memurluğuna ait resmi yazı davalı tarafa aynı gün tebliğ edilmiştir. (Ek-1) Yapılan tebliğe rağmen davalı idare 60 gün içinde herhangi bir cevap vermemiştir. Bu nedenle iş bu davayı açmak zorunluluğu hasıl olmuştur.
2- Devri talep edilen yerde belediyemizce imar planına uygun olarak su deposu inşaatı yapılacaktır. Ayrıca su deposunun kirletilmemesini ve korunmasını sağlamak amacıylada koruma mesafeleri bırakılmıştır. İmar planı çevrenin ihtiyaçları göz önünde bulundurularak yapılmaktadır. Belediyemizce yapılan imar planı askı süresi içinde itiraz edilmediğinden onaylanıp kesinleşmiştir.
3- … mahallesi büyük bir kısmı yapılaşmış ve kalabalık bir yerdir. …’nın iklimi nedeniyle çok sıcak geçtiği herkesçe bilinmektedir. Özellikle yaz dönemlerinde su kıtlığı yaşandığından insanların sağlığı açısından su deposu yapılmak istenmektedir. Belediyemizin, yaşam kaynağı olan su deposu yapma hizmeti ile davalı idaresinin orada yapacağı hizmet karşılaştırıldığında belediyemizin yapacağı hizmet önceliklidir. Ayrıca aynı mevkide sağlık ocağı, çocuk hastanesi, kadın doğum hastanesi mevcuttur. Hatta yakın bölgede devlet hastanesi ve Tıp fakültesi hastanesi mevcuttur. Bu nedenle davalı idarenin yapacağı sağlık hizmetini çevre insanı yakınındaki bu yerlerden giderebilecektir. Ancak belediyemizin ilan ettiği ve kesinleşen imar planına göre bu büyüklükte bir su deposunu başka alana taşıma imkanı yoktur. Çünkü söz konusu alan zaten yapılaşmıştır. Kesinleşen ve onaylanan imar planına göre diğer şahıslara ait yerlerin bir kısmı kamulaştırılmış bir kısmının işlemleri ise devam etmektedir. (EK-2)
SONUÇ : Yukarıda kısaca arz ve izah olunan nedenlerden dolayı davamızın kabulü ile davalıya ait … mahallesi ada …, parsel … numarasında 1883 m2 ve aynı mevki ada …, parsel … numarasında kayıtlı 266 m2 taşınmazın kamulaştırma kanununun 30. maddesine göre emlak değerleri üzerinden … belediyesine devrine karar verilmesini ve yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini vekaleten arz ve talep ederim. ” denilmektedir.
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu maddesinde, kamu tüzelkişilerinin ve kurumlarının sahip oldukları taşınmaz mal, kaynak veya irtifak haklarının diğer bir kamu tüzelkişisi ya da kurumunca kamulaştırılamayacağı, bunlara ihtiyacı olan idarenin 8 inci maddeye göre tespit edilen bedeli ödeyeceğini de belirterek mal sahibi idareye yazılı olarak başvuracağı, mal sahibi idare devire muvafakat etmez veya altmış gün içinde cevap vermez ise anlaşmazlığın alıcı idarenin başvurusu üzerine Danıştay ilgili idari dairesince incelenerek kesin karara bağlanacağı hükmü yer aldığından, istemin incelenebilmesi için öncelikle … Derneğinin kamu tüzelkişisi veya kurumu olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
2908 sayılı Dernekler Kanununun 71 inci maddesinde … Derneğinin, kuruluş amacına ve uluslararası anlaşmalarla tayin edilen nitelik ve durumuna göre düzenlenen tüzüğüne ve kanunların verdiği görev ve yetkilere uygun olarak teşkilatlanıp yönetileceği hükme bağlanmış, 22.5.1993 gün ve 21588 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan … Derneği Tüzüğünün “hukuki statü” başlıklı 2 nci maddesinde de …’ın, tüzel kişiliğe sahip ve özel hukuk hükümlerine tabi bir kurum olduğu belirtilmektedir.
Bu durumda, kamu tüzel kişisi ya da kurumu olmayan Türk Kızılay Derneğinin malik olduğu taşınmazlar hakkında, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu maddesi hükümlerinin uygulanmasına olanak bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … Derneğine ait iki adet taşınmazın 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu maddesine göre devrine ilişkin … Belediye Başkanlığı isteminin incelenmeksizin reddine ve dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına 23.9.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.