1. Daire         1997/150 E.  ,  1997/153 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 1997/150
Karar No : 1997/153

… İl Genel Meclisinin, 12.8.1997 günlü ve 1 sayılı; mülkiyeti İl Özel İdaresine ait dört ayrı parselden oluşan taşınmazların … Belediyesine terkine ilişkin kararının; taşınmazlar üzerindeki binalar için takdir edilen bedelin İl Özel İdaresine taksitle ödenmesine ilişkin kısmının iptali istemiyle, Danıştay Başkanlığına verilen ve Danıştay Altıncı Dairesinin 16.9.1997 günlü ve E:1997/4582, K: 1997/3623 sayılı kararıyla Dairemize gönderilen, … Valisinin, 3360 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun 135 inci maddesine göre yaptığı itirazla ilgili … İdare Mahkemesi yazı işlerince 25.8.1997 gününde kaydedilen tarihsiz dilekçesinde aynen:

” OLAYLAR VE HUKUKİ SEBEPLER
A) İl Genel Meclisi daha önce almış bulunduğu 09.06.1997 gün ve 36 sayılı kararı ile; Özel İdare arsalarının devri ile ilgili dosyada bazı eksiklikler bulunduğundan, belediye talebini geri çevirmiş ve daha sonra yapılacak bir olağanüstü toplantıda konunun ele alınmasını kararlaştırmıştır.(Ek:2)
B) Bu karardan sonra Belediye Meclisi, 04.08.1997 gün ve 31 sayılı kararı ile; İl Özel İdaresine ait arsaların tümünü OTOPARK sahasına katmış ve bu şekilde imar tadilatı yaparak 05.08.1997 gün ve 1524 sayılı talep yazısıyla bu arsaların, İmar Yasası’nın 11. maddesine göre Belediyesine devrini istemiştir.(Ek: 3/A, 3/B, 3/c)
C) Bu talep üzerine İl Genel Meclisi, 06.08.1997 gün ve 1057 sayılı çağrı yazısı ile 12.08.1997 günü için olağanüstü toplantıya çağrılmış ve arsalar üzerindeki binaların bedel tesbiti için, takdir-i kıymet komisyonu başkan ve üyelerine talimat verilmiştir.(Ek:4,5)
D) İl Genel Meclisi tarafından 12.08.1997 günü yapılan olağanüstü toplantı sonunda:
a) Takdir-i Kıymet Komisyonu tarafından, arsalar üzerinde bulunan binalarla ilgili değer tesbitinin toplam …TL si olarak aynen kabulüne ve arsaların İmar Yasası’nın 11. maddesine göre bedelsiz belediyesine terkine oybirliği ile;
b) Ödeme planı olarak bu meblağın ….- TL sının peşin, geri kalanının 5 yılda nominal değer üzerinden aylık eşit taksitler halinde ödenmesine ve ödemede geciken her ay için aylık %5 faiz uygulanmasına oy çokluğu ile karar verilmiştir.(Ek:1)
İl Genel Meclisi Kararının ödeme planına ilişkin bölümü, aşağıda yazılı sebepler dolayısıyla hukuka, kamu yararına ve Özel İdare menfaatlerine aykırı bulunmaktadır.
Takdir-i Kıymet Komisyonu tarafından tesbit edilen değerler, sadece o yıl ile sınırlı bulunmaktadır. Bina değerleri ile ilgili tesbit ölçülerinin her sene, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yayınlanmasının sebebi budur. Buna göre 1997 ölçüleri ile tesbit edilen değerin, aynı yıl içinde ödenmesi şarttır. Aksi halde her yıl, değer tesbiti ile ilgili ölçülerin yeniden belirlenmesini izah etmek mümkün değildir. Bu bakımdan İl Genel Meclisi tarafından oy çokluğu ile kabul edilen ödeme planı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının değer tesbiti ile ilgili ölçülerin amacına ve mantığına aykırı bulunmaktadır.
İl Genel Meclisi tarafından oy çokluğu ile kabul edilen ödeme planına göre hareket edildiği takdirde; Özel İdarenin bina değerleri en geç (1) sene sonra sıfırlanacak, kamu yararı ve İl Tüzel Kişiliğinin menfaati düşünülmediğinden verilen kararın adalet ve hakkaniyet prensipleri ile bağdaştırılması mümkün olmayacaktır. Zira her yıl içinde bulunduğumuz % 80-90 enflasyon oranı ile ödeme planını karşılaştırdığımız zaman, kabul edilen plana ödeme planı değil bir HİBE PLANI demek daha doğru olacaktır. Oysaki İl Genel Meclisinin, İl Tüzel Kişiliğine ait gayrimenkul değerlerini hibe etmeye hakkı ve yetkisi bulunmamaktadır.
Özel İdare bu binaları yaparken, kamu parası harcayarak yapmıştır. Bu binalarla ilgili değerlerin 5 yıla yayılması sonucu elde edilecek meblağ ile, tek bir bina dahi yapmak mümkün olmayacaktır. Zaten İmar Yasası’nın 11. maddesinde yazılı olan bina değerleri ile ilgili tesbitler yapılırken, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca her yıl yayınlanan ölçülerin esas alınmasının sebebi de budur. İl Genel Meclisi kararında, bu gerçek gözardı edilmiş ve İl Tüzel Kişiliği haksız yere zarara uğratılmıştır.
Özel İdare bir kamu kurumudur ve sahibi bulunduğu menkul ve gayrimenkul mallar, devlet malı niteliğindedir. Bu malların ve Özel İdare menfaatlerinin korunması, devlet malının korunması ile eşdeğerlidir. İl Genel Meclisinin ödeme planı ile ilgili kararı, 3360 sayılı Yasanın 75 ve 76. madde hükümlerine aykırı bulunmaktadır.

NETİCE VE TALEP
Yukarıda yazılı sebeplere göre dava konusu yapılan İl Genel Meclisinin 12.08.1997 gün ve 1 sayılı kararı ve oyçokluğu ile kabul edilen ÖDEME PLANI; hukuka, adalet ve hakkaniyete, Özel İdare menfaatlerine, Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca her sene yayınlanan bina değer tesbitleriyle ilgili ölçülerin amaç ve mantığına aykırı olduğu, yıllık enflasyon sebebiyle 5 yıla yayılan taksitlerin en geç (1) yıl sonra sıfırlanacağı gerçeğinden hareketle, İl Tüzelkişiliğini haksız yere zarara uğrattığı ve mallarının devlet malı gibi korunmadığı
anlaşıldığından, dava konusu kararın ÖDEME PLANI İLE İLGİLİ BÖLÜMÜNÜN İPTALİNE VE ÖNCELİKLE YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA karar verilmesini, yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesini, 3360 sayılı Kanunun 94 ve 135. maddelerine göre İTİRAZEN arz ve talep ederim.” denilmekte olduğundan konu incelenerek;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü :
3360 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu’nun 135 inci maddesinde; İl Genel Meclisince alınan kararların vali’nin onayı ile kesinleşeceği, vali’nin alınan kararlar aleyhine toplantı tutağının düzenlenmesinden itibaren yirmi gün içinde itiraz hakkına sahip olduğu, itiraz halinde konunun Danıştay’da inceleneceği, hükmü yer almaktadır.
… Valiliğinin itiraz dilekçesinde belirtilen gerekçeler uygun bulunmakla yapılan itirazın kabulüne, bu nedenle … İl Genel Meclisinin 12.8.1997 günlü ve 1 sayılı kararının, … Belediyesince, bedelsiz terkedilen parseller üzerinde bulunan bina bedellerinin … lirasının peşin, kalanının aylık taksitler halinde ödenmesine ilişkin kısmının iptaline ve
dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına 19.11.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.