1. Daire         1997/128 E.  ,  1997/156 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
BİRİNCİ DAİRE
Esas No : 1997/128
Karar No : 1997/156

Başbakan Müşaviri kadrosu karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak görev yapmakta iken 18.11.1996 tarihinde görevinden alınan ve mahkeme kararı gereğince eski görevine iade edilerek 1.4.1997 tarihinde görevine başlayan ve tekrar 28.4.1997 tarihinde bu görevinden alınarak Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadrosuna atanan personele yapılacak ödeme hakkında düşülen duraksamanın giderilmesi amacıyla istişari görüş istemine ilişkin Başbakanlığın 18.9.1997 günlü ve Kanunlar ve kararlar Genel Müdürlüğü B.02.0.KKG-174-195/3973 sayılı yazısı ekinde gönderilen Maliye Bakanlığı 7.8.1997 günlü, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü B.07.0.BMK.0.20/12600/15405 sayılı yazısında aynen:
“İlgi (a) yazınız ile Kurumuzunda Başbakan Müşaviri kadrosu karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak görev yapmakta iken 18.11.1996 tarihinde görevinden alınan ve Mahkeme Kararı gereğince eski görevine iade edilerek 1.4.1997 tarihinde görevine başlayan ve tekrar 28.4.1997 tarihinde bu görevinden alınarak Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadrosuna atanan …’e ait ilgi yazı ekiniz dilekçe ile Hukuk Müşavirliğinin 14.5.1997 tarih ve 4305 sayılı yazısı hakkında Bakanlığımız görüşü istenilmektedir.
4219 sayılı 1997 Mali Yılı Bütçe Kanununun “Sözleşmeli Personel” başlıklı 46 ncı maddesinde kuruluşların, özel kanunları uyarınca kadro karşılık gösterilmek suretiyle çalıştıracakları sözleşmeli personele ait tip sözleşme örneklerini 1997 yılı Ocak ayı sonuna kadar Bakanlığımıza vize ettirmek zorunda oldukları belirtilmiştir. Söz konusu hüküm uyarınca kadro karşılığı sözleşmeli olarak istihdam edilen personele ait hizmet sözleşmesi örnekleri ilgi (b) yazımız ile vize edilerek kurumumuza gönderilmiştir. Ayrıca anılan maddede “vize işlemleri yapılmadan sözleşme yapılamaz ve herhangi bir ödemede bulunamaz.” hükmü bulunmaktadır.
Anılan Kanun maddesinin 5 inci fıkrasında ise”…. 1996 mali yılında sözleşme ile çalışanlardan 1997 mali yılında görevlerine devam etmeleri ilgili bakanlık veya kuruluşlarca uygun görülen Ocak-Şubat ve Mart aylarına ait sözleşme ücretleri, sözleşme ile çalıştırmaları konusundaki kanuni işlemleri tamamlanıncaya kadar 1996 mali yılında vize edilmiş sözleşmelerine göre, yeni sözleşmeleri esas alınarak gerekli düzeltmeler daha sonra yapılmak üzere, Maliye Bakanlığı vizesi aranmaksızın ödenir.” hükmü yer almaktadır. Diğer bir ifadeyle bu maddede mali yıl itibariyle yapılan sözleşmelerin geçerlilik süresinin otomatik şekilde izleyen yıla uzamadığı, sözleşmeli personelin yeni yıl başından itibaren çalıştırılıp çalıştırılmayacağı hususunda idarenin takdir yetkisi bulunduğu hüküm altına alınmıştır. İdare, mevcut yetkisini kamu yararı ve hizmet gereği olarak kişinin çalıştırılmasına devam edilmesi yönünde kullandığı takdirde, yeni yıl itibariyle yeni bir sözleşmenin karşılıklı imzalanması gerekecek, aksi takdirde sözleşme mali yıl sonu itibariyle son bulacaktır.
Kurumunuza gönderilen hizmet sözleşmesinin 11 inci maddesinde sözleşmenin geçerlilik süresinin 1997 mali yılı (1.1.1997-31.12.1997) olduğu, 8 inci maddesinin (b) bendinde ise Kurumunuzun, gerekçe gösterilmek suretiyle sözleşmeyi tek taraflı olarak her zaman feshedebileceği hükme bağlanmıştır. Buna göre, mali yılla sınırlı olarak geçerli olan sözleşmenin her zaman gerekçe göstermek suretiyle feshi mümkündür. Böyle bir fesih olmadığı takdirde ise, geçerlilik süresi o mali yılın sonu olacaktır. Bu husus, 30.11.1984 tarih ve 84/8813 sayılı BKK ile yürürlüğe konulmuş bulunan “Başbakanlıkta Çalıştırılacak
Sözleşmeli Personel Hakkında Hizmet Sözleşmesi Esasları”nın 5 inci maddesinde de düzenlenmiş bulunmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda; 18.11.1996-31.12.1996 tarihleri arasında kişiye, görevden alındığı tarihteki hukuki statüsüne göre, yani kadro karşılığı sözleşmeli personel ücretinin ödenmesi gerekmektedir. Zira yürütmenin durdurulması kararları, geriye yürür bir biçimde sonuç doğurmakta yani dava konusu işlemin yapıldığı andan önceki duruma geri dönülmektedir. Diğer yandan 1.1.1997 ile tekrar göreve iade edildiği tarih arasındaki dönemde ise kişiye kadro maaşı üzerinden ödenme yapılması gerekmektedir. Çünkü yeni yıl itibariyle terkar sözleşme yapılıp yapılmaması hususu idarenin takdirinde olduğundan ve idarenin sözleşme yenileme yönünde bir takdiri de bulunmadığından kişiye sözleşmeli personel ücretinin ödenmesi mümkün bulunmamaktadır. Ancak, konuya ilişkin olarak Danıştay’ın muhtelif tarihlerde farklı kararları bulunduğundan, bu durumdaki kişiler ile Devlet arasında yeni hukuki ihtilaflar yaratmamak amacıyla 2575 sayılı Danıştay Kanununun 39 ve 40 ıncı maddeleri gereğince içtihatların birleştirilmesinin talep edilmesi hususu da dikkate alınmalıdır.
Bilgilerinize arz ederim” denilmektedir.
Gereği Görüşülüp Düşünüldü:
İstem, yukarıda ayrıntılı bir biçimde açıklandığı üzere, Başbakan müşaviri kadrosu karşılık gösterilmek suretiyle sözleşmeli olarak çalışan personelin, görevden alınması üzerine Mahkeme kararı gereğince eski görevine iade edilmesi sonucu personele yapılması gerekli ödemeye ilişkin Danıştayın muhtelif tarihlerde farklı kararları bulunduğu belirtilerek uygulamada ortaya çıkan duraksamanın giderilmesine ilişkindir.
Anayasanın 138 inci maddesine göre, Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorunda bulunduğundan, yargı yerleri tarafından karar verilen konularda, Danıştay’ca istişari nitelikte görüş bildirilmesine olanak bulunmamaktadır.
Öte yandan, Danıştay Dava Dairelerinin kendi kararları veya ayrı ayrı verdikleri kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık görüldüğü takdirde, bunun giderilmesi ve dolayısıyla uygulamada birliğin sağlanması, ancak, usul ve esasları 2575 sayılı Danıştay Kanununda belirtilen içtihadın birleştirilmesiyoluyla olasıdır.
Açıklanan nedenlerle istem hakkında görüş bildirilmesine yer olmadığına ve dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına 26.11.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.