1. Daire         1993/4 E.  ,  1993/9 K.
Daire : BİRİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1993
Karar No : 9
Esas Yılı : 1993
Esas No : 4
Karar Tarihi : 21/01/993

ASKERİ YARGITAY 3.DAİRESİNİN 16.7.1991 GÜNLÜ, E:1991/122, K:1991/437 SAYILI KARARINDAN SONRA FAALİYETLERİNE BAŞLAYABİLEN TÜRKİYE … SENDİKALARI KONFEDERASYONU (…) VE BAĞLI SENDİKALARIN 2821 SAYILI SENDİKALAR KANUNUNU GEÇİCİ 2 VE 7.MADDESİ KAPSAMINDA KABUL EDİLMEYECEKLERİ VE SORUNUN ÇÖZÜMÜNÜN YASAL DÜZENLEME KONUSU OLABİLECEĞİ HK.

İstişari düşünce isteminin konusu, Askeri Yargıtay 3.Dairesinin 16.7.1991 günlü, E:1991/122, K:1991/437 sayılı kararından sonra faaliyetlerine devam edebilen ve 2821 sayılı Sendikalar Kanunu hükümleri uyarınca yapılaşmalarını tamamlayan … ve bağlı sendikalarının, 2821 sayılı Kanununun Geçici 2 ve 7. madde hükümleri kapsamında kabul edilip edilemeyecekleri, daha başka bir anlatımla anılan Konfederasyon ve bağlı sendikaların Kanununun yürürlüğe girdiği 7.5.1983 gününden önceki üyelerini noter kaydı aranmaksızın form liste halinde idareye bildirip bildiremiyecekleri ve bildirmelerine olanak tanındığı takdirde Geçici 2 ve 7.madde hükümlerinin uygulanma koşullarının saptanması hususu oluşturmaktadır.
7.5.1983 günlü ve 18040 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2821 sayılı Sendikalar Kanununun üyeliğin kazanılması konusunda genel düzenleme getiren 22.maddesinin üçüncü fıkrası; işçi sendikasına üyeliğin, işçinin beş nüsha olarak doldurup imzaladığı ve notere tasdik ettirdiği üye kayıt fişini sendikaya vermesi ve sendika tüzüğünde belirlenen yetkili organın kabulüyle kazanılacağı ve üyelik başvurusunun, sendika tarafından en çok otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik isteminin kabul edilmiş sayılacağı hükmünü taşımaktadır.
Söz konusu Kanunun üyeliğin yeniden düzenlenmesi başlıklı Geçici 2.maddesinin birinci fıkrasıyla da, bu Kanunun yayımı tarihinde sendikalara kayıtlı üyelerin tespiti için, Kanunun yayımı tarihinden itibaren sekiz ay içinde, faaliyette bulunan her sendikaya, üyelerinin açık kimliklerini, ilgili işyerinde listeler halinde ilan edebilme olanağı tanınmış ve bu listelerin aynı zamanda iki örnek olarak bölge çalışma müdürlüğüne gönderileceği belirtilmiştir. Maddenin ikinci fıkrasında da sendika değiştirmek isteyen, bir sendikaya üye olmayan veya birden çok sendikaya üye bulunan işçilerin ise Kanunun 22 ve 25.madde hükümlerine göre yeniden üyelik veya üyelikten çekilme işlemlerini Kanununun yayımı tarihinden itibaren en geç altı ay içinde bitirmek zorunda oldukları hükme bağlanmıştır.
2821 sayılı Kanununa 2.6.1988 günlü ve 19830 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 3449 sayılı Kanunun 19.maddesiyle eklenen Geçici 7.maddeyle de “Sendikalar 2821 sayılı Kanunun geçici 2.maddesine göre yaptıkları üyelik bildirimlerini, aynı Kanununun 22.maddesinde belirtilen usullere uygun olarak yenilemek ve mükellefiyetlerini Kanununun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde yerine getirmek zorundadırlar. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, bildirilen üyelikler bu süre sonunda geçersiz sayılır. Üyeliklerin bu maddeye göre yenilenmesi için yapılan noter masrafları 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 64.maddesinde belirtilen miktarın yarısı kadardır. Noter masrafları sadece bu işlemlere mahsus olmak üzere sendikalar tarafından da karşılanabilir.
Bu maddeye göre bildirilecek üye sayıları bir yıllık bildirim süresini takip eden ilk istatistikte nazara alınır.” hükümleri getirilmiştir.
Geçici 7.maddenin gerekçesinde de açıklandığı gibi, söz konusu bu maddeyle Geçici 2.maddenin uygulamada doğurduğu sakıncaların kaldırılması amaçlanmış ve Kanunun 22.madde hükmüne uygun olarak eskiden liste halinde bildirilen üyeliklerinde noter kanalıyla bildirilmesi başka bir deyişle yenilenmesi esası kabul edilmiştir. Geçici 7.maddenin öngördüğü sürede 2.6.1989 tarihinde sona ermiştir.
Yukarıda hükümleri belirtilen Geçici 2 ve 7.maddelerle getirilen düzenlemelerin 7.5.1983 ve 2.6.1988 tarihlerinde faaliyette bulunan sendikaları kapsadığı ve metinlerinde saptanan sürelerin geçmesi nedeniyle de getirdikleri yükümlülükler yönünden hükümlerini tamamladıkları açıktır.
2821 sayılı Sendikalar Kanununun diğer hükümlerinin incelenmesinden de, Milli Güvenlik Konseyinin 12 Eylül 1980 gününde yayımlanan 7 numaralı bildirisiyle faaliyetleri durdulan ve daha sonra haklarında açılan davalar nedeniyle Kanunun Geçici 2 ve 7.maddesinde yer alan yükümlülükleri burada öngörülen süreler içinde yerine getiremiyen konfederasyonlar ve bunlara bağlı sendikalar hakkında ne gibi bir işlem yapılacağına ilişkin olarak anılan Yasada herhangi bir hükmün yer almadığı da anlaşıldığından sorunun Yasal çözümünü belirleme olanağıda bulunmamaktadır.
Belirtilen nedenlerle, Askeri Yargıtay 3.Dairesinin 16.7.1991 günlü E:1991/122, K.1991/437 sayılı kararından sonra faaliyetlerine başlayabilen Türkiye … Sendikaları Konfederasyonu (…) ve bağlı sendikaların 2821 sayılı Sendikalar Kanununun Geçici 2 ve 7.maddesi kapsamında kabul edilemiyecekleri ve sorununun çözümünün yasal düzenleme konusu olabileceğine karar verildi.