1. Daire 1992/150 E. , 1992/175 K.
Daire : BİRİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 175
Esas Yılı : 1992
Esas No : 150
Karar Tarihi : 27/05/992
KADRO SAYISI BİNİ BULMAYAN KAMU KURUM VE KURULUŞLARININ KORUNMAYA MUHTAÇ ÇOCUK ALMA ZORUNLULUKLARI BULUNMADIKLARI, ANILAN KURUM VE KURULUŞLARININ BİNDE BİR ORANINDA KORUNMAYA MUHTAÇ ÇOCUK ALMALARI HALİNDE DEBİR SONRAKİ YIL TEKRAR BİNDE BİR ORANINDA MUHTAÇ ÇOCUK ALMAK ZORUNDA OLDUKLARI, HOLDİNG HALİNE GETİRİLMİŞ BULUNAN KAMU İKTİSADİ TEŞEKKÜLLERİNİN BU KANUN KAPSAMI DIŞINDA KALIP KALMADIKLARI KONUSUNDA İSE GÖRÜŞ BİLDİRİLMESİNE OLANAK BULUNMADIĞI HK.
İstişari düşünce istemi, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 3413 sayılı Kanunla eklenen ve Kurum tarafından bakılan ve korunan çocukların işe yerleştirilmesine ilişkin ek 1.maddesisinin, holding haline getirilen kamu iktisadi teşekküllerinde uygulanıp uygulanamayacağı, mevcut kadro sayısı bini bulmayan kamu kurum ve kuruluşlarının, korunmaya muhtaç çocuk alıp alamayacakları, kamu kurum ve kuruluşlarının anılan Kanuna uygun olarak binde bir oranında korunmaya muhtaç çocuk almaları halinde de, bir sonraki yıl tekrar binde bir oranında muhtaç çocuk almak zorunlulukları olup olmadığı konularına ilişkin bulunmaktadır.
Her ne kadar idare yazısında, holding haline getirilmiş kamu iktisadi teşekküllerinin kamu kurum ve kuruluşu olmadıklarından bahisle, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 3413 sayılı Kanunla eklenen ek 1.maddesi kapsamı dışında kalıp kalmadıkları hususunda duraksamaya düşüldüğünden söz edilerek, istişari düşünce istenilmekte ise de, bir kuruluşun holding biçiminde oluşması onun kamu kurum veya kuruluşu olmasının ya da olmamasının göstergesi olamayacağından ve bu konuda ne gibi bir duraksama olduğu hususunda idare yazısında da bir açıklık bulunmadığından bu istemle ilgili olarak görüş bildirilmesine olanak görülmemiştir.
Mevcut kadro sayısı bini bulmayan kamu kurum ve kuruluşlarının korunmaya muhtaç çocuk alıp alamayacakları ve kamu kurum ve kuruluşlarının anılan Kanuna uygun olarak binde bir oranında korunmaya muhtaç çocuk aldıkları halde bir sonraki yıl tekrar binde bir oranında muhtaç çocuk alma zorunlulukları bulunup bulunmadığı konularına gelince;
2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 3413 sayılı Kanunla eklenen ek 1.maddesine göre, mevcut kadro sayısı bini bulmayan kamu kurum ve kuruluşlarının korunmaya muhtaç çocuk alma zorunlulukları yoktur.
Ancak, söz konusu maddenin düzenlemesindeki amacın, korunmaya muhtaç çocukları topluma kazandırmak, Kurum tarafından bakılan ve korunan bu çocukların öğrenimlerini yada 18 yaşlarını tamamladıktan sonra yurtlarda barınmaları mümkün olmadığı için her türlü sosyal güvenceden yoksun bırakmamak ve onlara iş bulma olanağı yaratmak olduğu gözönünde tutulduğunda, bu kurum ve kuruluşların mevcut kadro sayılarına koşut olarak binde bir oranında da çocuk olma zorunlulukları bulunduğunun kabul edilmesi gerekmektedir.
Konuya ilişkin olarak yapılan incelemede, kamu kurum ve kuruluşlarının her yıl serbest kadro mevcutlarının binde biri oranında korunmaya muhtaç çocuk almaları yolundaki hükümle, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa işlerlik kazandırılmak istenildiği anlaşılmakta isede, bu sayıya ulaşan kamu kurum ve kuruluşlarının çok az olması nedeniyle, bu hükmün muhtaç çocukların iş bulma sorununa çözüm getirmekten uzak olduğu yadsınamaz.
Kaldıki, Kanunun amacı her yıl ortaya çıkan korunmaya muhtaç çocuk adedinden, kadro sayısını daha fazla artırmak suretiyle daha fazla çocuğun işe yerleşmesini sağlamak olduğundan, kamu kurum ve kuruluşlarında ki serbest kadro sayısının sınırlı olması ve ihtiyacı karşılamaktan uzak bulunması nedeniyle, söz konusu düzenlemeyle bu amacın gerçekleşmeside beklenemez.
Bu nedenle, bu konuda yeni bir yasal düzenlemeye gidilerek 1475 sayılı İş Kanununun 25.maddesinde, işverenlere %2 oranında sakat işçi çalıştırma zorunluluğu getiren hükme koşut olarak özel kurum ve kuruluşlara da korunmaya muhtaç çocuk çalıştırma zorunluluğu getirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
Sonuç olarak, Kadro sayısı bini bulmayan kamu kurum ve kuruluşlarının korunmaya muhtaç çocuk alma zorunlulukları bulunmadıkları, anılan kurum ve kuruluşların binde bir oranında muhtaç çocuk almak zorunda oldukları, holding haline getirilmiş bulunan kamu iktisadi teşekküllerinin bu Kanun kapsamı dışında kalıp kalmadıkları konusunda ise görüş bildirilmesine olanak bulunmadığı sonucuna varıldı.