1. Daire 1989/174 E. , 1990/11 K.
Daire : BİRİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1990
Karar No : 11
Esas Yılı : 1989
Esas No : 174
Karar Tarihi : 01/02/990
399 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN GEÇİCİ 3.MADDESİNİN İLK CÜMLESİ KARŞISINDA MEMUR VEYA SÖZLEŞMELİ PERSONEL STATÜSÜNDE ÇALIŞARAK DAVALARI İZLEYEN VE SONUÇLANDIRAN AVUKATLARDAN BAŞKA, KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜS
LERİNDE (KİT’LERDE) BAŞTAN BERİ 657 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİNE TABİ OLARAK DAVA VE İCRA TAKİP İŞLERİNDE ÇALIŞAN VE 308 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN GEÇİCİ 1.MADDESİ UYARINCA KADROLARI HİÇ İPTAL EDİLMEMİŞ OLAN PERSONELİN DE VEKALET ÜCRETİNDEN YARARLABİLECEĞİ HK.
İstişari görüş isteminin konusu, kamu iktisadi teşebbüslerinde (KİT’lerde) dava ve icra takibi işlerinde çalışan memur statüsündeki personelin vekalet ücretinden yararlandırılıp yararlandırılamayacağı hususu oluşturmaktadır.
233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak kurumun dava ve icra takip işlerinde görevli olan sözleşmeli personelden sadece avukat olanlar söz konusu Kanun Hükmünde Kararnamenin değişik 46.maddesinde öngörülen Yüksek Planlama Kurulunca çıkartılacak Prim ve Ödül Yönetmeliğin de yer alacak esas ve usuller çerçevesinde vekalet ücreti dağıtımından yararlanabilecekleri esası getirilmişse de adı geçen yönetmelik yürürlüğe konulmadan söz konusu Kararnamenin bazı maddelerinin Anayasa Mahkemesince iptal edilerek ortadan kalkması nedeniyle 29 Ocak 1990 günlü ve 20417 mükerrer sayılı Resmi Gazetede 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname yayımlanmıştır.
399 sayılı Kanunun Hükmünde Kararnamenin 3.maddesinin (a) bendinde “İstihdam Şekilleri” başlığı altında teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda hizmetlerin; memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler eliyle gördürüleceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kararnamenin vekalet ücretini düzenleyen 37.maddesinde “Mahkeme ve icra dairelerince teşebbüs ve bağlı ortaklık lehine hükmedilip borç lusundan tahsil olunan vekalet ücretlerinin davaları izleyen ve sonuçlandırılan avukatlara dağıtımında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri esas alınır.” hükmü yer almıştır.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 59.maddesiyle 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 52.maddesi ve 308 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 1.maddesi yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, Geçici 3.maddesinde “308 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 1.maddesi uyarınca, kadroları iptal edilmemiş olan personelin bulundukları kadrolar da ikramiye dahil her türlü mali ve sosyal hakları saklıdır.” Hükmüne yer verilmiştir.
Personel hukuku rejiminde genel düzenleyici yasa olan 14 Temmuz 1965 günlü 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 15.5.1975 günlü 1897 sayılı Yasayla değişik 146.maddesinin ikinci fıkrasında “Memurlara kanun, Tüzük ve Yönetmeliklerin ve amirlerin tayin ettiği görevler karşılığında bu Kanunla sağlanan haklar dışında ücret ödenemez, hiç bir yarar sağlanamaz. (Gençlik ve Spor hizmetlerini uygulamasında fiilen görevlendirilecekler hariç)” hükmü getirilmiş, ancak, aynı maddenin 14.1.1988 günlü ve 311 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle değiştirilen Üçüncü fıkrasında istisnalar arasında 2.2.1929 günlü 1389 sayılı Devlet Da
valarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekalet Hakkında Kanunla, katma bütçeli kurumların, il özel idareleri ve belediyelerle bunlara bağlı birliklerin davalarını sonuçlandıran avukat ve saireye verilecek vekalet ücretine ilişkin sair kanun hükümleri de yer almıştır. Madde metninde bu konuya ilişkin olan kanun hükümlerinin saklı olduğu açıkca hükme bağlanmıştır.
Yukarıda sözü edilen yasanın 1.maddesinde Devlet lehine sonuçlanan davalardan dolayı hükme bağlanıp tahsil edilen vekalet ücretlerinin dağıtımından yararlandırılacak personel belirtilmiş olup, anılan maddeye göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olan ve kuruma ait dava ve icra takip işleriyle uğraşan avukat dışındaki; kadroları genel idare hizmetleri sınıfında bulunan sair personelden ancak kurum lehine hükmedilip borçlusundan tahsil olunan icra davalarının takip işlerinde görevli olan kişilerin vekalet ücretinden yararlanabilecekleri öngörülmüştür.
Sonuç olarak, yukarıda açıklanan hükümlerle 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 3.maddesinin ilk cümlesi karşısında memur veya sözleşmeli personel statüsünde çalışarak davaları izleyen ve sonuçlandıran avukatlardan başka, Kamu İktisadi Teşebbüslerinde (KİT’lerde) baştan beri 657 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak dava ve icra takip işlerinde çalışan ve 308 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 1.maddesi uyarınca kadroları hiç iptal edilmemiş olan personelin de vekalet ücretinden yararlanabileceği mütalaa kılındı.